Τα Φυτικά Έλαια

Είναι έλαια (λάδια) που παράγονται από τους σπόρους, τους καρπούς, τα κουκούτσια ή άλλα μέρη ενός φυτού. Ανήκουν μαζί με τα φυτικά βούτυρα στα φυτικά λίπη (αντίστοιχα των ζωικών λιπών). Σε αντίθετη όμως με τα βούτυρα, που σε θερμοκρασία δωματίου είναι σε στερεή ή ημιστερεή κατάσταση, τα φυτικά λάδια είναι σε ρευστή μορφή (παχύρρευστα ή λεπτόρευστα).

Το αμυγδαλέλαιο, το ελαιόλαδο, το σταφυλοκουκουτσέλαιο, το σησαμέλαιο,  το βερικοκέλαιο, το σιτέλαιο, το λάδι jojoba, το καστορέλαιο, το λάδι καρύδας είναι μερικά από τα γνωστότερα φυτικά έλαια.

Πώς τα χρησιμοποιούμε…

Συνήθως τα χρησιμοποιούμε ως βάση για να διαλύουμε σε αυτά αιθέρια έλαια και άλλα σκευάσματα με υψηλή περιεκτικότητα συστατικών, προκειμένου να αποφύγουμε ερεθισμό του δέρματος αλλά και να διευκολύνουμε την καλύτερη εισχώρησή τους στο δέρμα. Γι’ αυτό και τα ονομάζουμε επίσης λάδια βάσης (carrier oils).

Επίσης, τα χρησιμοποιούμε μόνα τους ή σε μείγματα στην παρασκευή σαπουνιών και διαφόρων καλλυντικών προϊόντων (κρέμες, γαλακτώματα, λοσιόν, κλπ.).

Τέλος, πολλά από τα φυτικά λάδια τα χρησιμοποιούμε και στη μαγειρική, αφού, εκτός από την ιδιαίτερη γεύση που δίνουν στο φαγητό, βοηθούν στην καλή λειτουργία του οργανισμού, αλλά και στην αντιμετώπιση πολλών οργανικών διαταραχών.

Πώς παράγονται…

Η καλύτερη μέθοδος για να εξάγουμε λάδι από τα μέρη ενός φυτού θεωρείται η ψυχρή έκθλιψη, γιατί με αυτόν τον τρόπο παραμένουν αναλλοίωτα τα θρεπτικά συστατικά που περιέχει και οι ευεργετικές ιδιότητες τους.

Η θερμή μέθοδος, κατά την οποία χρησιμοποιείται υψηλή θερμοκρασία προκειμένου να εξάγουμε το λάδι από ένα φυτό, δεν θεωρείται τόσο αποτελεσματική, γιατί οι υψηλές θερμοκρασίες καταστρέφουν και αλλοιώνουν πολλές φορές τις ιδιότητες των λαδιών, και έτσι τα αποδυναμώνουν.

Μια ιδιαίτερη κατηγορία φυτικών λαδιών είναι αυτά που παράγονται με τη μέθοδο του εμποτισμού.  Η μέθοδος αυτή προτιμάται για όσα φυτά δεν περιέχουν από τη φύση τους αρκετά λιπαρά συστατικά στα διάφορα μέρη τους ώστε να παράγουμε απ’ αυτά καθαρό φυτικό έλαιο. Παρ’ όλα αυτά, διαθέτουν πολλές θεραπευτικές και καλλυντικές ιδιότητες και γι’ αυτό τα παράγουμε με αυτή την μέθοδο.

Τα εμποτισμένα φυτικά έλαια (infused oils), όπως ονομάζονται τα λάδια που παράγονται με τη μέθοδο του εμποτισμού, είναι εξίσου πολύτιμα σε θρεπτικά συστατικά και πολύτιμες ιδιότητες με τα καθαρά φυτικά λάδια και τα χρησιμοποιούμε με τον ίδιο τρόπο.

Φυτικά λάδια με εμποτισμό μπορούμε να φτιάξουμε από όλα τα βότανα και τα φυτά. Μερικά από τα πιο γνωστά λάδια αυτού του είδους είναι τα λάδια χαμομηλιού (χαμομηλόλαδο), καλέντουλας, αλόης, βαλσαμόχορτου, άρνικας, αμαμελίδας και δάφνης (δαφνέλαιο).

Θρεπτικά συστατικά και ιδιότητες των φυτικών ελαίων

Τα φυτικά έλαια (καθαρά και εμποτισμένα) είναι πλούσια σε βιταμίνες (Α, Ε, D, K, C, Β), μέταλλα και ιχνοστοιχεία (ασβέστιο, σίδηρο, μαγνήσιο, φώσφορο, κάλιο, νάτριο, χλώριο, ιώδιο, χαλκό, ψευδάργυρο, μαγγάνιο), και λιπαρά οξέα (λαυρικό, λινολεϊκό, λινολενικό, ολεϊκό, παλμιτικό, ρικινολεϊκό, στεαρικό και μυριστικό οξύ).

Χάρη σε αυτά τα θρεπτικά συστατικά, τα λάδια έχουν πολλές καλλυντικές και θεραπευτικές ιδιότητες (αναπλαστικές, ενυδατικές, μαλακτικές, αντισηπτικές, κλπ.) και γι’ αυτό θεωρούνται πολύτιμα τόσο για τη σωστή υγιεινή και τη φροντίδα του σώματός μας όσο και για την καλή λειτουργία του οργανισμού γενικότερα.

Φυτικά έλαια vs. ορυκτά λάδια (mineral oils)

Δυστυχώς, πολλές φορές στην παρασκευή προϊόντων προσωπικής υγιεινής και περιποίησης, τα φυτικά λάδια, τα οποία είναι καθαρά φυτικά προϊόντα, αντικαθίστανται με ορυκτά λάδια,  που είναι χημικά προϊόντα, παράγωγα του πετρελαίου. Αιτία είναι το γεγονός ότι τα ορυκτά λάδια έχουν μικρότερο κόστος και είναι πιο εύκολο να παραχθούν σε μεγάλες ποσότητες.

Όμως, θεωρούνται πολύ βλαβερά για την υγεία, γιατί δεν έχουν τις καλλυντικές και θεραπευτικές ιδιότητες των φυτικών λαδιών, και επιπλέον μπλοκάρουν τους πόρους του δέρματος, δεν το αφήνουν να αναπνεύσει, εμποδίζουν το σώμα να αποβάλλει τις τοξίνες μέσω του δέρματος και προκαλούν δερματικούς ερεθισμούς. Αυτονόητο λοιπόν είναι ότι θα πρέπει να τα αποφεύγουμε, αν θέλουμε να φροντίσουμε το σώμα μας με αγνά και φυσικά προϊόντα. 

Συμβουλή

Κατά την αγορά φυτικών ελαίων καλό είναι να προτιμούμε τα βιολογικά και, αν είναι δυνατό, πιστοποιημένα, γιατί είναι 100% φυσικά και καλύτερης ποιότητας, από όσα κυκλοφορούν στο εμπόριο. Ίσως να κοστίζουν λίγο περισσότερο, αλλά θα είμαστε σίγουροι ότι δεν περιέχουν χημικά (λόγω φυτοφαρμάκων ή συντηρητικών) ή επικίνδυνες, καμιά φορά, προσμείξεις (π.χ. με ορυκτά λάδια). 

Μην ξεχάσεις να κάνεις Like στη σελίδα μας στο Facebook!

Περισσότερες πληροφορίες για τα ορυκτά λάδια υπάρχουν εδώ.