Δευτέρα 18 Ιουνίου 2018

Πώς φτιάχνω βοτανόλαδο - Μέρος Α'


Μια ιδιαίτερη κατηγορία φυτικών λαδιών είναι τα βοτανόλαδα, που τα ονομάζουμε και εμποτισμένα φυτικά λάδια (herbal infused oils), γιατί φτιάχνονται με την μέθοδο του εμποτισμού (εκχύλισης). Συνήθως αυτή τη μέθοδο τη χρησιμοποιούμε για να φτιάξουμε λάδι από φυτά που από τη φύση τους δεν έχουν αρκετά λιπαρά συστατικά στα διάφορα μέρη τους ώστε να πάρουμε από αυτά καθαρό φυτικό λάδι.
Φυτικά λάδια με εκχύλιση των θρεπτικών συστατικών τους μπορούμε να φτιάξουμε από όλα τα βότανα και τα φυτά, με πιο γνωστά το λάδι καλέντουλας, βαλσαμόχορτου, άρνικας, αμαμελίδας, χαμομηλιού και λεβάντας.
Οι ιδιότητες και οι τρόποι χρήσης τους…
Τα βοτανόλαδα αυτά είναι εξίσου πολύτιμα σε θρεπτικά συστατικά και πολύτιμες ιδιότητες με τα καθαρά φυτικά λάδια (όπως το ελαιόλαδο, το αμυγδαλέλαιο, το σησαμέλαιο κλπ.), και μάλιστα συνδυάζουν τόσο τις θεραπευτικές ιδιότητες του ελαίου που χρησιμοποιείται ως διαλύτης όσο και τις ιδιότητες του φυτού ή βότανου που εμποτίζουμε στον διαλύτη.
Ανάλογα με τις ιδιότητες του βοτανόλαδου μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε:
  • Για να τα περιποιηθούμε το πρόσωπο, το σώμα ή τα μαλλιά μας.
  • Για να θεραπεύσουμε διάφορα προβλήματα (μυϊκούς πόνους, ξηροδερμία, εγκαύματα κλπ.).
  • Στην παρασκευή σπιτικών χειροποίητων καλλυντικών και σαπουνιών.
  • Στην μαγειρική και τη ζαχαροπλαστική.

Τι χρειαζόμαστε για να φτιάξουμε ένα βοτανόλαδο…
  • Ένα φυτικό λάδι, που θα το χρησιμοποιήσουμε ως διαλύτη, για να εμποτίσουμε (εμβαπτίσουμε) σε αυτό το βότανο που θέλουμε να εκχυλίσουμε. Ως διαλύτη μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε οποιοδήποτε φυτικό λάδι (ανάλογα φυσικά και με τη μέθοδο εκχύλισης που θα χρησιμοποιήσουμε) ή μείγμα φυτικών λαδιών. Συνήθως χρησιμοποιούμε φυτικά λάδια που δεν οξειδώνονται εύκολα και είναι πιο οικονομικά από άλλα (ιδιαίτερα αν θέλουμε να φτιάξουμε μεγάλες ποσότητες βοτανόλαδου), όπως είναι το ελαιόλαδο, το αμυγδαλέλαιο και το ηλιέλαιο.
  • Ανάλογα με το βότανο που θέλουμε να εκχυλίσουμε, θα χρησιμοποιήσουμε και τα μέρη που περιέχουν τα περισσότερα και πολυτιμότερα θρεπτικά συστατικά (άνθη, ρίζες, καρπούς, σπόρους, φύλλα ή φλοιό) αποξηραμένα ή φρέσκα. Το αποξηραμένο βότανο είναι πιο εύκολο στη διαχείρισή του, γιατί δεν έχει υγρασία η οποία μπορεί να χαλάσει το λάδι μας. Γι’ αυτό και αν χρησιμοποιήσουμε φρέσκο βότανο θα πρέπει πρώτα να το στεγνώσουμε για λίγες ώρες ή μέρες (ανάλογα με το φυτό ή τα μέρη του που θα χρησιμοποιήσουμε). Επίσης, θα πρέπει να το έχουμε ψιλοκόψει για να είναι πιο αποτελεσματική η εκχύλιση των θρεπτικών συστατικών του.
  • Η αναλογία βότανου - λαδιού είναι πολύ σημαντική για την περιεκτικότητα του βοτανόλαδου που θα φτιάξουμε σε συστατικά και για την αποτελεσματικότητά του κατά την χρήση του. Η αναλογία που θα χρησιμοποιήσουμε εξαρτάται από τη μέθοδο εκχύλισης που θα ακολουθήσουμε, το πόσες φορές θα επαναλάβουμε την εκχύλιση και τη μορφή του βότανου (φρέσκο ή αποξηραμένο) που θα χρησιμοποιήσουμε. Η πιο συνηθισμένη αναλογία βότανου – λαδιού είναι 1: 4. Μας δίνει ένα ήπιο σε άρωμα και περιεκτικότητα συστατικών βοτανόλαδο. Μια πιο αποτελεσματική αναλογία είναι η 1:2 ή ακόμη και η 1:1. Αυτά για αποξηραμένο βότανο και μονή εκχύλιση. Αν χρησιμοποιήσουμε φρέσκο βότανο διπλασιάζουμε την ποσότητα.
  • Ποια μέθοδο εκχύλισης θα ακολουθήσουμε. Δύο είναι οι κύριες μέθοδοι εμποτισμού για την παρασκευή βοτανόλαδου, η ψυχρή και η θερμή μέθοδος εκχύλισης, με διάφορες παραλλαγές η καθεμιά. Το ποια μέθοδο θα ακολουθήσουμε εξαρτάται από το φυτικό λάδι που θα χρησιμοποιήσουμε ως διαλύτη, το είδος του βοτάνου, τα μέρη του (φύλλα, άνθη κλπ.) και τη κατάστασή του (αποξηραμένο ή φρέσκο), τις καιρικές συνθήκες (χειμώνας ή καλοκαίρι), αλλά και το χρόνο που θέλουμε να διαθέσουμε. 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου